Şmorl yırtığı

Şmorl yırtığı

Şmorl yırtığı – fəqərəarası diskdən qığırdaq toxumasının fəqərə cisminə doğru keçməsidir. Sözügedən yırtıq ən çox ağır kifozlarda – dongarlıqda müşahidə olunur. Bəzən yırtıq yaşlı insanlarda güclü osteoparozda sümüklərin sıxlığı və möhkəmliyinin yaşla əlaqəli azalması nəticəsində olur. Cavan şəxslərdə hündürlükdən vertikal düşərkən, çox ağırlıq qaldırılarkən də rast gəlinir. Bu yırtığı fəqərənin sümük toxumasının mikrosınığı sayılır.

Fəqərə cisimlərinin yırtıqları: daha çox gənc yaşlardada rast gəlinir. Bu yırtıqların nadir formaları osteoxondroz və ya travma olduğunu göstərir. Çox hallarda onlar simptomsuz keçir və rentgenoloji müayinələr zamanı təsadüfən aşkar edilirlər.

Şmorl yırtığı (Şmorl düyünü) rentgenoloji termin olub,

ilk dəfə 1927-ci ildə alman alimi və həkimi Xristian Şmorl tərəfindən təsvir edilmişdir. Bu yırtığı fəqərəarası diskin daha çox məşhur olan onurğa beyin kanalına və ya sinir dəliklərinə nüfuz edən üfüqi yırtıqlarından fərqli olaraq qapayıcı lövhəciyin qığırdaq toxumasının sümüyün süngər maddəsinə, yuxarı və ya aşağı fəqərə cisminin daxilinə nüfuz etməsidir. Daha aydın desək fəqərəarası diskdən qığırdaq toxumasının fəqərə cisminə doğru keçməsidir.
Daha çox təsadüf edilən fəqərələrarası disk yırtıqlarından fərqli olaraq Şmorl yırtığı qığırdaq plastinlərinin tamlığının pozulması nəticəsində diskin nüvəsinin fəqərəyə doğru yerini dəyişməsi zamanı müşahidə edilir. Ən çox irsi xarakter daşıyır və ya uşağın sürətli böyüməsi zamanı uşaqlıq dövründə təzahür edir. Uşağın boyu artdıqca, yumşaq toxumalar da böyüməyə imkan tapır, lakin sümük toxumasının inkişafı bir qədər geri qalır. Nəticədə fəqərə cisminin süngər maddəsində boşluqlar yaranır ki, vaxt keçdikcə buraya qığırdaq toxuması daxil olur. Şmorl yırtıqları daha çox fəqərə sütununun döş və bel şöbələrində (kürəyin orta və ya aşağı hissəsində) rast gəlinir.
Şmorl yırtığı ən çox ağır kifozlarda – dongarlıqda müşahidə olunur. Kliniki olaraq heç bir simptom və ağrı hissi ilə özünü göstərmir. Rentgenoloji, KT və ya MRT müayinəsi zamanı təsadüfən aşkar edilir.
Bəzən Şmorl yırtığı yaşlı insanlarda güclü osteoporozda sümüklərin sıxlığı və möhkəmliyinin yaşla əlaqəli azalması nəticəsində olur. Cavan şəxslərdə bu növ yıırtıqlar hündürlükdən vertikal yıxılarkən, çox ağırlıq qaldırılarkənrast gəlinir. Şmorl yırtığı fəqərənin sümük toxumasının mikrosınığı sayılır.

Əlamət və səbəbləri:

-Anadangəlmə rast gəlinən Şmorl yırtıqları adətən irsi xarakter daşıyır, bu da qığırdaq toxumasının inkişaf zəifliyi ilə əlaqədərdi.
-Bel nahiyyəsinin Şmorl yırtığı qazanılmış da ola bilər. Bunun əsas səbəbi onurğanın travması (sınıqlar, çıxıqlar, zərbə), eləcə də degenerativ xəstəliklərdir. (osteoporoz, osteoartroz) Qazanılmış bu tip yırtıqlar əsasən yaşlı şəxslərdə qeydə alınır. Mexaniki travmanın təsirindən qığırdaq disk deformasiyaya və yerdəyişməyə məruz qalır, bu da qüsuru formalaşdırır. Osteoartroz zamanı qığıraq toxumasında degenerativ dəyişikliklər (struktur dəyişiklikləri) meydana gəlir, o öz sərtliyin və elastikliyini itirərək düyün əmələ gətirir.
Onurğanın eyni zamanda bir neçə şöbəsində Şmorl yırtıqları əmələ gələ bilər, əksər hallarda onlar kişik ölçülərdə nəzərə çarpırlar.Kiçik ölçülü Şmorl yırtıqları adətən anadangəlmə qığırdaq toxuması çatışmazlığının nəticəsidir.

Proqnoz.

Bu cür yırtıqlar ən çox fərəqəarası diskin yırtılması və funksiyasının zədələnməsi ilə təhlükəlidir. Eyni zamanda onurğanın kompression sınığı da Şmorl yırtıqları üçün xasdır ki, bu da əsasən onurğaya düşən hədsiz yük və ya güclü travma nəticəsində meydana gəlir.Bunun üçün patoloji prossesin qarşısını almaq və onurğanın hərəkətliliyini bərpa etmək lazımdır.

Müalicəsi

Əsasən Şmorl yırtıqları simptomsuz inkişaf edir, lakin bəzi hallarda sözügedən onurğanın patologiyası ağrı ilə müşayət olunur ki, bu da həmin şəxsın həyat keyfiyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. Kişik ölçulu Şmorl yırtıqları zamanı xüsusi müalicə tələb etmir. Müalicə əsasən ağrı ilə müşayət olunan formalarında tətbiq edilməlidir. Manual terapiya, fizioterapiya və müalicəvi bədən tərbiyəsi müalicənin əsasını təşkil edir. Professional idmanla məşğul olan idmançılarda Şmorl yırtıqları mütləq müalicə olunmalıdır. Reabilitasiya və müalicəyə tabe olmayan Şmorl yırtıqları cərrahi müdaxilə olunmalıdır.
Şmorl yırtığı
Tomatis metodu

Tomatis metodu nədir, necə işləyir?

Tomatis Metodu beyni effektiv və təbii şəkildə stimullaşdırır. Bu, tibbi müalicə və klassik terapevtik üsulların istifadəsi zamanı əlavə bir vasitədir. Tomatis metodu çərçivəsində tətbiq edilən

Loqoped

Loqoped problemləri

Doğru və gözəl nitq insanın hərtərəfli inkişafı üçün ən vacib şərtlərdən hesab olunur. Müxtəlif səbəblərdən meydana çıxan hər hansı bir nitq qüsuru zamanla fəaliyyət, davranış

Polifenol nədir

Polifenol nədir?

Polifenollar hər molekulda birdən çox fenol qrupu olan birləşmələrdir. Polifenollara bitkilərdə rast gəlinir. Antioksidant xüsusiyyətlərinə görə insan sağlamlığına mümkün faydaları var. Antioksidant polifenolların oksidləşdirici stressi

Kortizon nədir?

Kortizon nədir?

Kortizon nədir? Kortizon dərmanı müxtəlif səbəblərdən bədəndəki iltihabı aradan qaldırmaq üçün istifadə edilən bir müalicə növüdür. Yalnız həkim icazəsi ilə istifadə edilə bilən kortizon düzgün

Gerontologiya nədir?

Gerontologiya nədir?

Gerontologiya nədir? Gerontologiya insanın qocalmasının bioloji, sosial və psixoloji aspektlərini, onun səbəblərini və onunla mübarizə yollarını (cavanlaşma) öyrənən elmdir. Bu termin 1903-cü ildə İ.İ.Meçnikov tərəfindən

Serebral iflic (CP) nədir

Serebral iflic (CP) nədir?

Serebral iflic (CP) nədir? Uşaqlarda müxtəlif səbəblərdən beynin zədələnməsi və ya inkişaf pozğunluğu səbəbiylə ortaya çıxan bir hərəkət sistemi xəstəliyidir. Əzələlərdə qeyri-iradi bükülmə, zəiflik, koordinasiya

ƏL VƏ BARMAQ HƏRƏKƏTİNİN MƏHDUDİYYƏTİ

ƏL VƏ BARMAQ HƏRƏKƏTİNİN MƏHDUDİYYƏTİ

ƏL VƏ BARMAQ HƏRƏKƏTİNİN MƏHDUDİYYƏTİ Revmatoid artritin yaranma səbəbi Dünyada ən çox yayılan xəstəliklərdən biri də revmatoid artritdir. Bu xəstəlik bütün yaşlarda başlaya bilir. Ən

Fibromialgiya

Fibromialgiya

Fibromialgiya Fibromialgiya geniş yayılmış bir xəstəlik olmasına baxmayaraq, sadəcə xəstələrin 1/3-də diaqnoz edilə bilər. Bu sindrom diffuz əzələ ağrıları və zəiflik ilə ortaya çıxan xroniki

Lateral Epikondilit

Lateral Epikondilit

Lateral Epikondilit Lateral Epikondilit “Tennisçi Dirsəyi” kimi də tanınır. Dirsəyin arxa tərəfində əzələ-vətərin sümüyə yapışdığı yerdə ağrılı bir vəziyyətdir. Vətərlər əzələni sümüyə bağlayır. Lateral epikondilit

İnsult və risk faktorları

İnsultda fizioterapiya və reabilitasiyanın rolu

İnsult nədir? İnsult beyin damarlarından qaynaqlanan, anidən və ya sürətlə inkişaf edən,beyin funksiyasının qismən itirilməsini göstərən əlamət və simptomlarla xarakterizə olunan, 24 saat və ya

Çiyin oynağının sıxışması sindromu

Impingement syndrome

Çiyin sıxışma sindromu (Impingement sindromu) nədir? Əsasən yetişkinlərdə meydana gələn, qolu müxtəlif istiqamətlərdə hərəkət etdirərkən ağrı və narahatlığa səbəb olan, həyat fəaliyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir

Çiyin ağrısı

Çiyin ağrısının səbəbləri nələrdir?

Çiyin ağrısı kimlərdə olur? Çiyin oynağı bədənin ən aktiv oynağıdır. Altı istiqamətdə hərəkət etmək imkanına malik olduğu üçün asanlıqla yaralanmalara və xəstəliklərə daha çox həssasdır.

osteoxondroz

Osteoxondroz

Osteoxondroz onurğa sütununda yaranan xroniki distrofik prosesdir. Hal-hazırda osteoxondroz tibb elmində çox ciddi problem kimi qəbul olunur. Osteoxondroz cavan və orta yaşlı insanlarda inkişaf edir,

Boyun yırtığının diaqnozu

Boyun yırtığının diaqnozu və müalicəsi

Boyun yırtığının diaqnozu Boyun yırtığının diaqnozu yəni boyun yırtığı ilk növbədə ağrı ilə özünü göstərir. Boyun ağrısı, bel ağrısı, bəzən də bel ağrısının vaxtaşırı başa

Boyun düzləşməsi

Boyun düzləşməsi və müalicəsi

Boyun düzləşməsi, boyun bölgəsindəki fəqərələrin sıralanmasında normalda açıqlığı arxaya baxan aypara kimi yox, düz olmasına deyilir. Boyun düzləşməsinin diaqnozunu üçün fizik müayinə etdikdən sonra rentgen

Çiyin sıxışma sindromu nədir?

Bu xəstəliyi təyin etmək üçün əvvəlcə çiyin anatomiyasını bilmək lazımdır. Çiyin qurşağı yuxarı qol sümüyü, yaxa sümüyü və çiyin bıçaqlarının artikulyasiyasından ibarətdir. Bu artikulyasiya sahəsində,

Ciyin agrilari

Çiyin sıxışma sindromu

Çiyin başının yuxarı hissəsində korokoid və akrominon adlanan iki sümük çıxıntı var və aralarında möhkəm bir körpü şəklində bir əlaqə var. Çiynin başını yan tərəfə

ALLERGİK RİNİT

ALLERGİK RİNİT

ALLERGİK RİNİT Allergiya – hər hansı bir maddə ilə qarşılaşıb ona qarşı həssas olan bir şəxsin  daha sonra eyni maddə ilə yenidən qarşılaşdıqda orqanizminin bu

Skolioz

Skoliozun Müalicəsi

Skoliozun Müalicəsi Skolioz – onurğa əyriliyi günümüzdə tez tez rastlaşdığımız dayaq-hərəkət sistemi xəstəliklərindən biridir. Uşaqlarda, gənclərdə daha çox görülməsinə baxmayaraq yaşlı insanlarda da osteoporoz və degenerasiya

ONLİNE QƏBULA YAZIL

Mərkəzimizə gəlmədən əvvəl, online qəbula yazılmanız tövsiyyə olunur.

24/7/365

İlin istənilən günü və saatı Sizə xidmət etməkdən məmnunuq.

PEŞƏKAR PERSONAL

Təcrübəli və peşəkar personalımıza etibar edə bilərsiniz.